FerinoÁp dụng đúng cách chống nồm ẩm khi xây nhà sẽ giúp công trình của bạn tránh được những tổn thất nghiêm trọng về kết cấu và thẩm mỹ, đồng thời bảo vệ môi trường sống khỏi ẩm mốc gây hại. Đây là chiến lược kỹ thuật bắt buộc để đạt được tuổi thọ tối đa cho ngôi nhà. Vậy đâu là cách thực hiện mang tính khả thi và hiệu quả? Ferino sẽ chia sẻ đến bạn ngay sau đây.
Cách chống nồm ẩm khi xây nhà hiệu quả triệt để nhất
Hiện tượng nồm ẩm do chênh lệch nhiệt độ và độ ẩm không khí là thách thức lớn đối với bất kỳ công trình xây dựng nào tại Việt Nam. Để đảm bảo tuổi thọ, thẩm mỹ và sức khỏe cho người sử dụng, việc áp dụng các giải pháp chống nồm ẩm khi xây nhà triệt để ngay từ đầu là yêu cầu bắt buộc. Dưới đây là các phương pháp kỹ thuật được Ferino tổng hợp và khuyến nghị, phân loại theo từng bộ phận của ngôi nhà.
Cách chống nồm ẩm khi xây nhà đối với nền nhà
Nền nhà là nơi tiếp xúc trực tiếp với đất ẩm và chịu ảnh hưởng lớn nhất từ nhiệt độ môi trường. Việc chống ẩm nền cần tập trung vào nguyên tắc cách nhiệt, cách ẩm và thông khí.
Cách 1: Sử dụng lớp xỉ than dạng hạt để cách nhiệt nền nhà
Đây là phương pháp truyền thống nhưng hiệu quả, tận dụng tính chất xốp, khô và nhẹ của xỉ than để tạo lớp đệm cách nhiệt, ngăn hơi ẩm bốc lên:
- Bước 1 (Đào nền): Đào sâu nền móng theo thiết kế, đảm bảo lớp nền đủ chỗ cho lớp xỉ than.
- Bước 2 (Lót nền): Trải một lớp chống thấm/bạt PE dày dưới cùng (ngăn ẩm từ đất).
- Bước 3 (Rải xỉ than): Rải xỉ than dạng hạt đã được sàng lọc, có độ dày tối thiểu 15-20cm.
- Bước 4 (Đầm và Lót): Đầm chặt lớp xỉ than, sau đó phủ lên một lớp cát mỏng rồi đổ bê tông nền.
Sử dụng xỉ than để chống nồm ẩm nền nhà
Cách 2: Sử dụng bê tông lưới thép mặt granito với lớp không khí cách nhiệt
Phương pháp này tạo ra một lớp không khí (khoảng trống) giữa mặt sàn và mặt đất, dựa trên nguyên tắc thông khí ẩm:
- Bước 1 (Đổ móng): Đổ móng và tường bao che theo tiêu chuẩn.
- Bước 2 (Tạo khoảng trống): Đặt các gạch đinh hoặc vật liệu kê để tạo các khoảng trống (khoảng 10-15cm) trên mặt nền.
- Bước 3 (Đổ sàn): Đổ bê tông lưới thép (sàn dầm) phía trên khoảng trống này.
- Bước 4 (Hoàn thiện): Hoàn thiện bằng mặt granito hoặc lát gạch, đảm bảo hơi ẩm bị giữ lại và đối lưu trong không gian rỗng.
Bê tông lưới thép mặt granito được sử dụng để chống ẩm nền nhà
Cách 3: Sử dụng hệ thống thông khí bằng các thanh gỗ
Phương pháp này thường được áp dụng cho sàn ngoại thất, nơi sàn gỗ nhựa Ferino được khuyến nghị:
- Bước 1 (Lắp khung xương): Lắp đặt hệ khung xương chịu lực (thường là khung WPC hoặc thép mạ kẽm) vuông góc với hướng lắp đặt thanh sàn.
- Bước 2 (Đảm bảo khe hở): Sử dụng ke chuyên dụng của Ferino để tạo khe hở tiêu chuẩn (khoảng 5-7mm) giữa các thanh sàn.
- Bước 3 (Mục đích): Khe hở này cho phép hơi ẩm thoát ra ngoài và luồng khí lưu thông bên dưới, ngăn nước đọng và hơi ẩm tích tụ, tăng tuổi thọ sàn.
Cách 4: Sử dụng vật liệu xốp Polystyrene
Polystyrene (EPS hoặc XPS) là vật liệu cách nhiệt và chống ẩm hiện đại, chuyên được dùng để cách ly nhiệt:
- Bước 1 (Chuẩn bị nền): Làm sạch và làm phẳng nền đất.
- Bước 2 (Trải chống ẩm): Trải lớp vật liệu chống ẩm (Polystyrene) trực tiếp lên nền.
- Bước 3 (Đổ bê tông): Đổ bê tông phía trên lớp Polystyrene. Lớp xốp này vừa ngăn hơi ẩm, vừa là lớp cách nhiệt.
Cách 5: Sử dụng gạch gốm bọt
Gạch gốm bọt (Block gốm xốp) là vật liệu cách nhiệt, cách âm và chống thấm tiên tiến, được các kỹ sư xây dựng khuyến nghị dùng để thay thế một phần hoặc toàn bộ lớp lót nền:
- Bước 1 (Thi công lớp cách ly): Đặt gạch gốm bọt trực tiếp lên nền móng sau khi đã xử lý chống thấm cơ bản (ví dụ: lớp màng hoặc hóa chất chống thấm). Các block gốm cần được sắp xếp sát nhau, đảm bảo bề mặt phẳng và tạo thành một lớp cách ly đồng nhất.
- Bước 2 (Đổ sàn/lớp đệm): Sau khi lớp gốm bọt được ổn định, tiến hành đổ một lớp bê tông hoặc vữa mỏng phía trên gốm bọt để tạo độ cứng và đồng phẳng, sẵn sàng cho việc lát sàn hoàn thiện.
Cách chống nồm ẩm khi xây nhà đối với tường nhà
Tường là nơi hơi ẩm dễ dàng thấm qua hoặc đọng sương, gây hậu quả nghiêm trọng về thẩm mỹ và cấu trúc. Để chống thấm triệt để cho tường nhà, cần áp dụng các biện pháp sau.
Cách 1: Sử dụng sơn chống thấm
Đây là giải pháp cơ bản, tạo ra một lớp màng bảo vệ hóa học bên ngoài:
- Bước 1 (Chuẩn bị bề mặt chi tiết): Vệ sinh kỹ lưỡng, loại bỏ hoàn toàn rêu mốc, bụi bẩn, lớp sơn cũ và các vết nứt. Sử dụng máy chà hoặc bàn chải sắt. Trám vá các vết nứt (nếu có) bằng vữa sửa chữa chuyên dụng để bề mặt tường đạt độ phẳng lý tưởng.
- Bước 2 (Trộn sơn theo tỷ lệ kỹ thuật): Pha sơn chống thấm với xi măng và nước theo đúng tỷ lệ và hướng dẫn của nhà sản xuất (ví dụ: thường là 1kg sơn + 1kg xi măng + 0.5L nước sạch). Việc tuân thủ tỷ lệ này là yếu tố quyết định hiệu quả chống thấm.
- Bước 3 (Thi công nhiều lớp): Tiến hành thi công lớp lót (nếu cần) rồi thi công ít nhất 2 lớp sơn chống thấm từ ngoài vào. Đảm bảo lớp thứ nhất khô hoàn toàn (thường sau 2-4 giờ) mới tiến hành lớp thứ hai. Tổng độ dày màng sơn phải đạt yêu cầu kỹ thuật.
Dùng sơn chống thấm chống ẩm tường nhà
Cách 2: Ốp tường bằng tấm nhựa
Phương pháp này tạo ra một rào cản vật lý cách ly hơi ẩm, đồng thời tăng tính thẩm mỹ:
- Bước 1 (Lắp đặt hệ khung xương): Lắp đặt hệ khung xương nhẹ (kim loại hoặc WPC) tạo khoảng cách đệm nhỏ (khoảng 1-2cm) giữa tường cũ và tấm ốp. Khung xương phải được cố định chắc chắn, đảm bảo độ thẳng tuyệt đối.
- Bước 2 (Ốp tấm hoàn thiện): Cố định các tấm nhựa chuyên dụng hoặc tấm ốp gỗ nhựa Ferino lên hệ khung xương bằng vít hoặc keo chuyên dụng. Đảm bảo các mối nối giữa các tấm khít hoặc có khe hở thoát ẩm tiêu chuẩn.
- Bước 3 (Hoàn thiện và kiểm tra): Kiểm tra lại độ khít của các mối nối và tiến hành lắp đặt nẹp V, nẹp kết thúc ở các góc và cạnh tường để hoàn thiện, đảm bảo thẩm mỹ và tính năng cách ly hơi ẩm.
Cách chống nồm ẩm khi xây nhà đối với trần nhà
Trần nhà (mái) là nơi phải chịu đựng trực tiếp nước mưa và nhiệt độ cao, cần tập trung vào việc chống thấm và thoát nước tuyệt đối.
Cách 1: Chống thấm mái nhà
Chống thấm bằng hóa chất hoặc vật liệu chuyên dụng là bước bắt buộc:
- Bước 1 (Vệ sinh và xử lý nứt): Vệ sinh sạch bề mặt sàn mái, trám vá các vết nứt và lỗ thủng bằng vữa đàn hồi hoặc keo polyurethane chuyên dụng. Đảm bảo bề mặt khô ráo trước khi thi công chống thấm.
- Bước 2 (Thi công vật liệu chống thấm): Thi công lớp lót (Primer) để tăng độ bám dính. Sau đó, thi công 2-3 lớp vật liệu chống thấm như màng bitum, tấm polymer, hoặc hỗn hợp hóa chất chống thấm (ví dụ: Sika, KOVA) theo quy trình đan xen nhiều lớp. Đảm bảo độ dày tối thiểu theo khuyến nghị và lớp chống thấm phải phủ lên cả chân tường bao.
Chống thấm mái nhà bằng chất chống thấm
Cách 2: Sử dụng trần thạch cao
Trần thạch cao tạo ra một lớp đệm không khí cách nhiệt và cách ẩm:
- Bước 1 (Lắp đặt hệ thống): Lắp đặt hệ thống khung xương thạch cao tiêu chuẩn. Sử dụng tấm thạch cao có phụ gia chống ẩm (thường là màu xanh) cho khu vực này để tăng cường khả năng chịu ẩm của trần.
- Bước 2 (Hoàn thiện): Trám các khe nối giữa các tấm thạch cao bằng bột bả chuyên dụng. Sau đó, tiến hành sơn hoàn thiện. Đảm bảo khoảng trống tối thiểu 20-30cm giữa trần bê tông và trần thạch cao.
Cách 3: Tăng cường hệ thống thoát nước tốt
Mái nhà phải thoát nước nhanh chóng để giảm thời gian tiếp xúc của nước với bề mặt chống thấm, củng cố độ tin cậy của hệ thống:
- Bước 1 (Đảm bảo độ dốc kỹ thuật): Kiểm tra và điều chỉnh độ dốc mái nhà đạt mức tối thiểu 1-2% (nghĩa là cứ 1 mét chiều dài, cao độ giảm 1-2cm). Độ dốc này là bắt buộc để nước mưa tự động chảy về máng xối mà không bị đọng trên mái.
- Bước 2 (Lắp đặt máng xối và ống thoát): Lắp đặt hệ thống máng xối và ống thoát nước có kích thước (phi) phù hợp với tổng diện tích mái nhà và lưu lượng mưa tối đa của khu vực.
- Bước 3 (Kiểm tra và Vệ sinh thường xuyên): Thực hiện kiểm tra và vệ sinh máng xối, miệng cống thoát nước định kỳ 3-6 tháng/lần (đặc biệt trước mùa mưa). Đảm bảo không có rác, lá cây hoặc vật cản làm tắc nghẽn, duy trì khả năng thoát nước tối ưu của hệ thống.
Đảm bảo hệ thống thoát nước tốt trên mái nhà
Nguyên tắc thiết kế & thi công nhà để chống nồm ẩm hiệu quả
Bên cạnh việc áp dụng cách chống nồm ẩm khi xây nhà đã được đề cập, việc thành công trong việc giải quyết triệt để hiện tượng nhà bị nồm phụ thuộc phần lớn vào nguyên tắc thiết kế và thi công ngay từ giai đoạn khởi tạo dự án. Vì vậy đừng quên những nguyên tắc thiết kế & thi công nhà dưới đây để nâng cao hiệu quả chống nồm ẩm cho công trình của bạn.
Thiết kế nền nâng cao & thoát nước tốt
Nền nhà là cầu nối dẫn hơi ẩm từ đất lên không gian sống. Do đó, nguyên tắc cơ bản và bắt buộc là phải cách ly nền nhà khỏi mặt đất và nước mưa một cách hiệu quả, đây là yếu tố chuyên môn cơ bản nhất trong xây dựng:
- Nâng cao cốt nền chuẩn kỹ thuật: Cốt nền nhà cần được thiết kế cao hơn hẳn so với cốt sân vườn và mặt đường xung quanh (khuyến nghị tối thiểu 45-60cm). Khoảng cách lớn này không chỉ ngăn nước bề mặt chảy ngược vào chân tường mà còn giảm đáng kể sự bốc hơi ẩm từ đất lên sàn nhà.
- Hệ thống thoát nước bao quanh móng: Bắt buộc phải thi công hệ thống rãnh thoát nước ngầm hoặc bề mặt (như rãnh âm hoặc máng xối) bao quanh chu vi nhà. Hệ thống này phải đảm bảo khả năng thu và dẫn nước mưa, nước ngưng tụ ra xa móng nhà nhanh chóng, tránh tình trạng nước ngấm lâu ngày vào kết cấu bê tông.
- Sử dụng lớp cách ẩm nền chuyên dụng: Trong quá trình đổ móng và sàn, phải sử dụng các lớp cách ẩm và cách nhiệt chuyên dụng như màng bitum, xỉ than, hoặc vật liệu đệm khí để ngăn hơi ẩm đất khuếch tán.
Thiết kế thông gió và lấy sáng để giảm độ ẩm không khí
Độ ẩm cao trong không khí (nguyên nhân gây nồm) chỉ có thể được kiểm soát bằng cách tăng cường sự đối lưu và chênh lệch nhiệt độ, thể hiện kinh nghiệm ứng dụng kiến trúc vào thực tế khí hậu:
- Thông gió đối lưu bắt buộc: Thiết kế tối thiểu hai cửa sổ hoặc lỗ thông gió tại các vị trí đối diện nhau trong mỗi phòng. Sự chênh lệch áp suất tạo ra luồng khí lưu thông liên tục, giúp loại bỏ hơi ẩm tích tụ và ngăn không khí bị tù đọng, đặc biệt quan trọng vào mùa nồm.
- Tối ưu hóa lấy sáng tự nhiên: Ánh sáng mặt trời (đặc biệt là ánh sáng trực tiếp) có khả năng làm nóng bề mặt vật liệu (tường, sàn). Tối ưu hóa kích thước và vị trí cửa sổ, giếng trời là cần thiết để đón sáng tối đa, giúp tăng nhiệt độ bề mặt và giảm sự ngưng tụ hơi nước.
- Thông gió gầm sàn ngoại thất: Đối với các khu vực lắp đặt sàn gỗ nhựa Ferino ở ngoài trời, việc thiết kế lỗ thông gió hoặc khe hở tiêu chuẩn ở gầm sàn là bắt buộc để hơi ẩm bị mắc kẹt dưới sàn có lối thoát ra ngoài, bảo vệ vật liệu và kết cấu.
Lưu ý bảo trì & sử dụng để ngăn tái phát nồm ẩm sau khi xây xong
Mặc dù đã áp dụng các cách chống nồm ẩm khi xây nhà, nhưng giai đoạn sử dụng và bảo trì định kỳ sau đó cũng đóng vai trò quyết định trong việc duy trì hiệu quả chống ẩm cũng như tuổi thọ công trình. Việc không thực hiện tốt việc bảo trì này có thể khiến hiện tượng nồm ẩm tái phát, gây thiệt hại nghiêm trọng. Dưới đây là những lưu ý chuyên môn từ Ferino nhằm đảm bảo ngôi nhà của bạn luôn khô thoáng và bền vững.
Kiểm tra định kỳ lớp cách ẩm và nền nhà
Lớp cách ẩm và nền móng là tuyến phòng thủ đầu tiên và quan trọng nhất. Việc kiểm tra định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề rò rỉ hoặc xuống cấp, củng cố độ tin cậy của kết cấu nhà:
- Quan sát và xử lý vết nứt chân tường: Thường xuyên kiểm tra khu vực chân tường và sàn nhà, đặc biệt vào mùa mưa và mùa nồm. Bất kỳ vết nứt nhỏ nào xuất hiện trên lớp vữa đều cần được trám vá ngay lập tức bằng vật liệu chống thấm chuyên dụng để ngăn nước bề mặt thẩm thấu vào kết cấu.
- Vệ sinh hệ thống thoát nước bao quanh móng: Đảm bảo các rãnh thoát nước, máng xối và cống thoát nước ngầm hoạt động trơn tru. Thực hiện vệ sinh định kỳ rác và lá cây để tránh tắc nghẽn, ngăn ngừa nước ứ đọng và thấm ngược vào móng.
Kiểm tra định kì các yếu tố chống ẩm
Quản lý độ ẩm trong nhà – thông gió và chế độ sử dụng
Việc quản lý độ ẩm không khí bên trong là biện pháp chủ động ngăn chặn sự ngưng tụ hơi nước (đổ mồ hôi sàn nhà) khi nhiệt độ mặt sàn thấp hơn không khí ngoài trời:
- Chủ động kiểm soát thông gió: Vào những ngày nồm (độ ẩm không khí cao), hạn chế mở cửa sổ để tránh hơi ẩm từ ngoài tràn vào nhà. Thay vào đó, sử dụng các thiết bị hỗ trợ như máy hút ẩm hoặc điều hòa nhiệt độ ở chế độ Khô (Dry) để kiểm soát và duy trì độ ẩm lý tưởng trong nhà.
- Tăng nhiệt độ bề mặt cục bộ: Sử dụng đèn sưởi hoặc các thiết bị làm ấm di động vào những ngày quá nồm để làm ấm mặt sàn và bề mặt tường. Hành động này giúp giảm chênh lệch nhiệt độ giữa không khí và vật liệu, từ đó giảm thiểu hiện tượng ngưng tụ hơi nước trên bề mặt.
Bảo trì vật liệu lát nền và hoàn thiện
Các vật liệu lát nền, đặc biệt là ở khu vực ngoại thất, cần được bảo trì đúng cách để phát huy tối đa kinh nghiệm chống ẩm mà chúng mang lại:
- Bảo trì vật liệu ngoại thất Ferino: Đối với sàn gỗ nhựa Ferino, cần đảm bảo không có vật cản dưới gầm sàn, giúp hệ thống thông gió gầm sàn luôn hoạt động hiệu quả. Thực hiện vệ sinh định kỳ bằng nước và chất tẩy rửa nhẹ, tránh tích tụ rác bẩn gây tắc khe hở thoát nước.
- Kiểm tra và sơn lại màng chống thấm tường: Định kỳ kiểm tra màng sơn chống thấm bên ngoài (thường sau 3-5 năm). Nếu phát hiện bong tróc hoặc nứt, cần cạo bỏ lớp cũ và sơn lại lớp chống thấm để duy trì rào cản bảo vệ tường nhà khỏi hơi ẩm thẩm thấu.
Thực hiện tốt việc chống nồm ẩm ngay từ giai đoạn khởi công xây nhà chính là một quyết định thông minh, đảm bảo giá trị công trình lâu dài và loại bỏ nguy cơ mất nhiều chi phí sửa chữa về sau. Vì vậy, để không gian sống bền vững, khô ráo bất chấp mọi điều kiện thời tiết đừng quên tham khảo và áp dụng một số cách chống nồm ẩm khi xây nhà mà Ferino vừa chia sẻ nhé.
